Oké even kijken.
Tips en Tricks van mij:
1) Ben je pantser of planner?
Voor je begint is het verstandig om te bedenken of je een planner of een pantser bent, om maar even NaNo begrippen te gebruiken. Voorheen werkte ik als pantser. Ik schreef simpelweg gewoon. Voor sommige mensen werkt dit heel prettig. Je hebt een idee en schrijft maar gewoon tot je een mooi einde tegenkomt. Het is heel spontaan en vrij, maar zorgt er ook voor dat mocht je vastlopen, je geen houvast hebt. Werkt dit niet voor jou? Dan raad ik je aan onmiddellijk over te stappen naar de planner strategie, die ik afgelopen jaar aan ben gaan houden en met succes. Ik heb nu drie stories afgerond, in plaats van nul.
Hoe pak ik het dan aan: Ik maak voor elke story die ik schrijf tegenwoordig minimaal een schema. Dit hoeft niet uitgebreid of wat dan ook, maar dan weet ik alvast ongeveer hoeveel hoofdstukken ik ga schrijven, wat wanneer gaat gebeuren, etc. Dit schema is voor mij geen vastliggende structuur, als ik dingen aan wil passen, kan dat gewoon nog, maar feit is dat ik altijd weet wat ik moet schrijven. Ik open simpelweg even het schema, lees wat er bij het volgende hoofdstuk minimaal moet gebeuren om van begin tot eind te komen en werk dit uit. Als ik er dan nog een hoofdstuk nodig voor blijk te hebben is dat geen probleem. Meer schrijven dan een schema is altijd beter dan vastlopen, omdat je geen idee hebt waar je naartoe werkt.
Die van Schimmenspel was vrij uitgebreid bij mij:
Maar die van One does not simply call Potter James, was dit juist helemaal niet:
Het extra fijne ervan is dat je je op bepaalde momenten kan gaan verheugen, dat werkte voor mij nog extra motiverend. Ik had bijvoorbeeld heel veel zin in de laatste hoofdstukken van Schimmenspel. Waarschijnlijk had ik anders nooit in die laatste week bijna 40K of zo kunnen schrijven ^^
2) Je hoeft niet chronologisch te werken!
De eerste keer dat ik dit te horen kreeg van de schrijver die op het Questival was, Thomas Verbogt, was ik echt even in de war, want ik werkte ALTIJD chronologisch. Ik wijk daar nog steeds niet echt vanaf, maar soms is het toch wel heel fijn, want als je punt A en punt B weet, maar niet weet hoe je van A naar B wilt komen, is dit veel makkelijker te beslissen als je zowel A als B al geschreven hebt. Dit omdat het dan veel duidelijker is waar je naartoe wil. Ik gebruik dit dus alleen als ik vastloop, omdat ik het anders te chaotisch vind worden in mijn hoofd, maar het werkt in dat soort gevallen wel heel goed voor mij.
3) Stel doelen voor jezelf
Waarschijnlijk een hele logische. Door met SOTY mee te doen heb je eigenlijk al een groot einddoel, namelijk voor december 2016 je story afhebben, maar daarnaast raad ik jullie ook allemaal aan deeldoelen te stellen. Heb je een rustige maand? Ga dan eens kijken of je 20K in één maand kan schrijven (of 50K, verschilt een beetje per persoon). NaNoWriMo in november kan daar heel erg goed bij helpen, hetzelfde geld voor Camp NaNo in april en juli. Misschien dat je denkt het niet te kunnen, maar feit is dat als je voor de 50K gaat en 30K schrijft, je toch opeens ook al een heel end bent opgeschoten. Jullie moeten minstens 40K schrijven, maximaal 150K. Dat is dus tussen de 3,3K-12,5K per maand. Kijk eens naar je jaar. Wanneer denk je het druk te hebben met examens? Ga die maand dan voor de 2K en schrijf het ergens op als motivator.
Ik heb bijvoorbeeld een mini krijtbord dingetje op mijn bureau. In november stond daar NaNo op met wat ik nog moest schrijven. Nu staan daar drie stories met 100K erachter op onder het grote jaartal 2016. Ik zet mijn doelen altijd voor mij, zodat ik het niet kan vergeten en het constant een soort van reminder is van, "hé Anna, je hebt nog zoveel schrijfwerk. Je zit nu te niksen, doe er eens wat aan." Je kan ook een memo op je spiegel hangen. Leuk is wel om af te tellen, want dan staat er bijvoorbeeld aan het begin van de maand 50K en dan aan het eind van de maand staat daar opeens nog maar 10K wat je nog moet doen. Streep door wanneer je iets bereikt hebt wat betreft een doel. Dat voelt geweldig, zo van hé ik heb weer 2K geschreven bam!
(Ik kan hier natuurlijk ook het Word War topic voor aanraden, maar oké)
4) Zorg ervoor dat je al je karakters kent en ze echte persoonlijkheden worden
Die is heel belangrijk voor het niet verprutsen, want soms wil je je karakter nog wel eens dingen laten doen en dan wijk je per ongeluk toch even af van hoe hij/zij in het begin reageerde, waardoor het opeens een bizar veelzijdig persoon wordt met echt gewoon teveel goede eigenschappen (of whatever). Hierin ben ik weer echt een planner, maar het hoeft niet heel uitgebreid. Voor Schimmenspel had ik dat redelijk uitgebreid gedaan, want anders zou Iwo Avondrood bijvoorbeeld straks geen Iwo Avondrood meer zijn en dat kan storend zijn, onrealistisch misschien zelfs. Je kan je hoofdpersonen natuurlijk wel laten evolueren in het verhaal, dat kan je dan ook alvast neerzetten, maar karakters moeten toch zeker wel herkenbaar blijven voor je lezers, het moet dezelfde persoon blijven.
Voorbeeld van Schimmenspel:
Bij mijn andere twee afgeronde verhalen had ik geen karakter overzicht, want voor mijn gevoel kende ik die personages toch al door en door, omdat het fanfic was etc. maar dit was allemaal OP en je lezers moeten ze ook leren kennen en zich kunnen identificeren, dus ze moeten je tweede natuur worden. Ik ben ontzettend gehecht geraakt aan Iwo, Sebas, Alagan en Chaitra, wat het heel makkelijk maakte om met ze te schrijven en ze zichzelf te laten zijn. Iwo is wel erg geëvolueerd voor mijn gevoel, maar dat was eigenlijk het hele doel ook. Het hielp mij in ieder geval ontzettend hen niet te verpesten.
5) Werk niet aan tien verhalen tegelijk
Ik ben iemand waarbij nieuwe ideeën echt blijven binnenstromen, het kan vrij irritant zijn. Het zorgt ervoor dat ik constant weer een nieuw verhaal wil beginnen en als je dat doet, rond je nooit iets af dus dat raad ik zeer af. Ik heb afgelopen jaar telkens gefocust op 1 verhaal. Ik durf er nu echt maximaal 3 tegelijk aan of zo. Als ik een nieuw idee heb, besteed ik ongeveer een uurtje aan het idee duidelijk uitwerken en in een mapje/nieuwe story/schrijvers ID te zetten, maar daarna ga ik weer aan de slag met het lopende project. Het is lastig, maar wel meer reden om je verhaal waar je nu aan werkt af te ronden, want dan kan je aan een volgend verhaal beginnen. Echt, doe het jezelf niet aan en wees streng voor jezelf. Werk gewoon één voor één af. Dan kan je veel doelgerichter te werk gaan en zit je ook goed in je verhaal.
6) Never ever talk yourself down.
Lastiger dan het lijkt. Ik denk dat ik wel honderd maal gedacht heb dat ik het never ever meer zou halen, bovendien zou ik de onoverwinnelijke perfect schrijvende Natas toch nooit verslaan met haar freaking meer dan 60 abo's of zo? Oh en daarnaast was al mijn schrijfwerk ook nog eens prut. Wat voor belachelijk idee is Schimmenspel eigenlijk? Het slaat nergens op!
Ja, ik ben heel goed in mijzelf haten, maar feit is dat je daar echt geen zak aan hebt als je het wil halen. Op die manier haal je het namelijk inderdaad nooit, dus mocht je dat soort gedachten hebben, uitbannen en schrijven maar. Meer heb ik er niet over te zeggen. Als dat onzekere faalangstige meisje dat in mij schuilt in de laatste week nog even haar SOTY af kan ronden en dan vervolgens ook nog wint, dan kunnen jullie ook echt wel een SOTY afronden hoor. Come on, hupsakee schop onder die kont en schrijven. Feitelijk valt het reuze mee als je het over het jaar verspreid. Het is simpelweg een kwestie van niet opgeven, dus doe dat dan ook niet.
7) Wees niet bang het te verprutsen
So what, niemands eerste versie is perfect. Je kan altijd nog editen, maar je ziet pas wat fout is gegaan als je iets afrond. Je kan altijd bang zijn dat je je geweldige idee verprutst, maar ervan leren of het voorkomen gaat je niet lukken door dan maar gewoon niet te schrijven of te wachten op die perfecte zin. Een minder stukje is echt zo erg nog niet. Als je straks je eerste versie hebt kan dat juist heel makkelijk aangepast. Ik ga Schimmenspel nu ook editen, zodat de versie op Q beter is en ik hem voor mijzelf kan drukken. Bovendien is goed afronden ook echt iets wat je moet oefenen en als je niet oefent, wordt het ook nooit goed. Al met al is in dit geval angst echt de slechtste raadgever ever.
Doe research indien nodig.
Als je dingen weet, écht weet, sta je veel sterker in je schoenen, dus lees die wikipedia pagina's lekker door, pak er eens een boek bij of ga eens naar google maps en kijk via street view hoe bepaalde omgevingen eruit zien. Zorg dat je een duidelijk beeld hebt van wat je schrijft. Dan voel je je er echt tien keer beter over, plus het is heel vet. Wisten jullie dat in Schimmenspel bijna alleen maar bestaande plekken zitten? Ik heb echt uren via street view in India en Sri Lanka rondgelopen, zodat ik echt het juiste gevoel kreeg, heb hele stukken van de epos waar het op gebaseerd was, de Ramayana, gelezen.
Ik denk dat deze tip vooral van toepassing is op Oorlog, omdat AU echt gaat over iets wat juist niet echt is, maar zelfs daarvoor kan je eerst research doen en dingen bekijken/tekenen. Maak een kaart of teken een door jouw bedacht wezen van tevoren, zodat je hem telkens weer juist beschrijft en dit ook goed kunt overbrengen naar je lezers. Dat zorgt voor houvast en zekerheid en voor mensen die bang zijn dat ze niet afronden of verprutsen, kan dat toch wel heen fijn zijn.
9) Onzeker? Lees niet van anderen!
De meest egoïstische tip misschien wel. Hartstikke leuk dat zoveel mensen meedoen aan SOTY, maar als je heel onzeker ben, kunnen andere verhalen je misschien zelfs nog onzekerder maken. Het is geen schande alleen te schrijven aan je eigen SOTY en even niet te lezen. Dat kan desnoods altijd nog in december of daarna (mits ze het niet inactiveren). Ik vond Natas haar idee echt super, vandaar dat ik het boek heel graag wil kopen, maar ik wist van mijzelf dat ik waarschijnlijk nóg onzekerder over mijzelf zou worden als ik het zou lezen en voor de verandering heb ik toen eens voor mijzelf gekozen. Dat werkte wel. Waarschijnlijk was de kans anders veel groter geweest dat ik het had opgegeven. En je mag best eenmaal in je leven een ietwat egoïstische keuze maken toch? :p
10) Heb plezier in het schrijven.
Spreekt voor zich denk? Als je geen plezier in schrijven hebt, kom je er sowieso niet en raad ik je niet aan mee te doen. Zolang je het leuk vindt en een beetje discipline hebt, kom je er wel. Oh en houd vooral dat ontzettend lekkere moment in je hoofd als je eindelijk iets afrond. Het is echt amazing, schrijven is amazing, dus geniet ervan.
Tja, dat was hem zo ongeveer wel denk? Als ik op nog meer kom, zal ik het wel plaatsen.
Happy Birthday my Potter!