Derks schreef:
9 uur schermtijd ik haat mezelf
Je zit in de freeze modus! Kun je niks aan doen, ik herken het maar dit is dus echt neurobiologie. In de freeze-stand zitten betekent dat je zenuwstelsel langdurig overbelast is geweest en nu in een soort noodrem is geschoten. Je systeem heeft te lang op “aan” gestaan en is niet meer in staat om nog te vechten of te vluchten, waardoor het energie spaart door te vertragen en af te vlakken. Dat uit zich in extreme vermoeidheid, een leeg of afgevlakt gevoel, moeite met denken en plannen, geen initiatief kunnen nemen en het gevoel dat zelfs kleine dingen te veel zijn. Dat is geen luiheid of mentale zwakte, maar een lichamelijke reactie op chronische stress.
Je kunt begrijpen wat in zo’n situatie helpend zou zijn, maar het niet kunnen uitvoeren. Meer discipline of druk zetten werkt meestal averechts en vergroot juist de uitputting en schaamte. Herstellen uit depressie of burn-out gaat niet over doorzetten, maar over het opnieuw leren ervaren van veiligheid en herstel.
Uit freeze komen vraagt tijd en een heel concrete, lichamelijke aanpak. Het begint met het verlagen van prikkels en verwachtingen: minder moeten, minder plannen, vaker pauzeren. Helpend kan zijn om meerdere keren per dag iets warms te gebruiken, zoals een deken, warme thee of een warme douche, omdat warmte veiligheid signaleert aan het zenuwstelsel. Ademhaling hoeft niet “technisch”; langer uitademen dan inademen, of zacht zuchten, is vaak al genoeg. Kleine bewegingen werken beter dan sporten: langzaam wiegen, je voeten stevig in de grond duwen, je schouders optrekken en laten vallen. Ook oriëntatie helpt: rustig om je heen kijken en hardop benoemen wat je ziet, hoort en voelt, zodat je brein merkt dat het hier en nu veilig is. Contact met een ander – iemand die rustig is en niet iets van je wil – kan sterk regulerend werken. De kern is dat je het lichaam helpt zich veilig te voelen.
Oh, en muziek. Muziek opzetten activeert ook iets in je brein. Het liefst muziek die je goed kent, want dat is bekend en dus veilig.
If you want the rainbow, you gotta put up with the rain