Nu de nieuwe bèta's bekend zijn gemaakt, willen wij, de bèta's, graag een momentje nemen om te kijken naar algemene verbeterpunten wat betreft het verbeteren van teksten. Dit doen wij met als doel dat users die geïnteresseerd zijn er iets van kunnen leren en het mee kunnen nemen naar toekomstige bèta-verkiezingen. (: Er staan hier ook allerlei handige tips wat betreft spelling, grammatica en het bèta-readen in het algemeen, dus die kun je eventueel ook gebruiken bij het schrijven van stories. Voor meer specifieke vragen over andere zaken dan deze teksten, verwijzen we jullie graag door naar het bèta-account, dat beheerd wordt door alle bèta's. Daar kun je een story vinden met algemene regels over spelling en grammatica. Ook kun je er allerlei vragen stellen over deze onderwerpen.
Voor wie dat handig vindt, hebben we dus een lijst gemaakt met de fouten die het meeste zijn blijven staan in de teksten die verbeterd moesten worden in de tweede ronde. Er zijn ook een aantal zaken die over het algemeen niet zo goed gegaan zijn, of verbeterd kunnen worden. Die zullen eerst genoemd worden, waarna per tekst (de goede en foute versie zijn te vinden onder de spoilers) ook nog eens de meest gemaakte fouten opgesomd en uitgelegd zullen worden. Hopelijk kunnen jullie er iets mee! (:
Algemene fouten en verbeterpunten
- Wat over het algemeen erg veel voorkwam in de inzendingen, was dat volledige zinnen en zinsdelen werden aangepast of toegevoegd, vaak als onderdeel van de verhaallijn optie. We willen jullie er op wijzen dat het volledig aanpassen of toevoegen van zinnen en zinsdelen niet de bedoeling is! Het klopt dat sommige zinnen in de foute teksten niet lekker lopen of wat vaag zijn, maar toch mag je dit als bèta-reader niet direct in de tekst aanpassen. Eigenlijk zijn de enige dingen die je direct in de tekst aanpast enkel spelfouten en grammaticafouten. Alles wat daarbuiten valt, mag je alleen in de vorm van feedback bijvoegen, dus niet direct in de tekst. Het ‘verbeteren’ van de verhaallijn moet je dus eigenlijk zien als een optie waarbij je de schrijver van de tekst tips en feedback geeft over alles wat niet tot spelling of grammatica behoort; denk bijvoorbeeld aan de opbouw van het hoofdstuk, hoe de zinnen lopen of aan dingen die vreemd zijn of niet kloppen in de verhaallijn.
- Eigenlijk brengt ons dat gelijk naar het volgende punt. Het was namelijk zo af en toe het geval dat er hele goede, bruikbare feedback over de verhaallijn werd gegeven, maar dat er spelfouten of grammaticafouten in de feedback stonden. Let daar extra goed op, want het komt natuurlijk ongelofelijk slecht over als een bèta-reader zelf spelfouten en grammaticafouten heeft staan in de stukken die hij of zij typt.
- Blijf over het algemeen heel goed letten op kleine, rottige typfoutjes die niet al te snel opvallen, omdat ze een nieuw, maar heel ander woord vormen. Een voorbeeldje hiervan, dat later nog eens genoemd zal worden bij de tekst in kwestie, is dat ‘te kat’ heel vaak bleef staan, wat natuurlijk ‘de kat’ moet worden. Het valt alleen niet zo snel op, aangezien ‘te’ ook een woord is.
- Een fout die heel erg vaak voorkomt in teksten die verbeterd moeten worden, is een wisseling in de tijden van werkwoorden. Het komt regelmatig voor dat er geswitcht wordt tussen de verleden tijd en tegenwoordige tijd, zo ook in één van de teksten die jullie hebben moeten verbeteren. Het werd niet door iedereen opgemerkt, dus let daar voortaan wel goed op. Je mag deze fout direct in de tekst aanpassen, dus je hoeft deze niet te laten staan en enkel in de feedback te noemen. Wel is het fijn als je het ook even in de feedback aanstipt, naast het feit dat je het aanpast, zodat de schrijver weet dat hij de neiging heeft deze fout te maken.
- Verder is het heel erg belangrijk om als bèta-reader objectief te blijven en je subjectieve, persoonlijke mening uit te laten staan. Je komt soms als bèta-reader verhalen tegen die je persoonlijk absoluut niet aanspreken, maar toch is het de bedoeling dat je de schrijvers van deze verhalen net zo goed helpt als de schrijvers van verhalen die je wel aanspreken. Probeer niet te oordelen over de onderwerpen en genres van verhalen, maar richt je echt puur op de schrijfstijl en verhaallijn, als het gaat om feedback geven.
Tekst 1
Goed
Fout
- Let erop dat het zelfstandig naamwoord ‘puppy’ gewoon een -’s in het meervoud krijgt. Het wordt dus ‘puppy’s’. In het Engels verandert een ‘y’ wel in ‘-ies’ in het meervoud, maar in het Nederlands plakken we er gewoon –’s achter.
- Let op het woordje ‘daarintegen’, dit is namelijk hartstikke fout. Het is een beetje een instinker, omdat in spreektaal vaak wel een ‘i’ in plaats van een ‘e’ wordt uitgesproken, maar je schrijft het toch echt als ‘daarentegen’.
Tekst 2
Goed
Fout
- Een fout die heel vaak bleef staan, is het woordje ‘bingo-avond’. Het is niet nodig om tussen deze twee woorden een koppelteken te zetten, ze mogen gewoon aan elkaar komen en ‘bingoavond’ vormen. Er is namelijk in dit samengevoegde woord geen uitspraakverwarring. Hanteer de regel dat er pas een koppelteken moet komen, als het woord anders een uitspraakverwarring vormt. (Bijvoorbeeld bij het woord ‘mee-eter’.)
- Hier en daar werd het woord ‘huiselfen’ met een hoofdletter verbeterd, maar dit is niet nodig, omdat het geen eigennaam is. Het is als het ware een ‘soortnaam’. Zo schrijf je ‘mensen’ bijvoorbeeld ook niet met een hoofdletter.
Tekst 3
Goed
Fout
- Vaak bleef 100% staan, maar dit moet voluit geschreven worden als ‘honderd procent’. Alle getallen die gemakkelijk voluit geschreven kunnen worden (denk hierbij aan de getallen van één tot twintig, tientallen en honderdtallen), moeten ook voluit geschreven worden. Ook het procentteken moet voluit worden geschreven.
- Een voorbeeld van een zin die heel vaak werd herschreven (wat dus zoals eerder gezegd niet de bedoeling is), is het stukje “met een belletje heel bijzonder”. Het enige wat hiermee moest gebeuren was het toevoegen van een komma tussen ‘belletje’ en ‘heel’, maar hier en daar werd de zin herschreven als: “Met een heel bijzonder belletje.” Of een variant daarop. Dit mag je dus eigenlijk niet doen, omdat je dan de volgorde van de zin verandert. Bovendien is er tussen deze twee zinnen een betekenisverschil. Namelijk in de eerste variant is het heel bijzonder dat de kat een belletje draagt, maar in de tweede variant is het belletje zelf heel bijzonder (niet per se het feit dat die kat hem draagt).
- ‘een een twee’ bellen, zoals het in de foute tekst stond, mag gewoon 112 worden. Er hoeven geen streepjes of koppeltekens tussen te staan.
Tekst 4
Goed
Fout
- Er was hier en daar wat verwarring over de vlaag tocht die langs kwam razen, maar het mag gewoon blijven staan. Af en toe werd het vervangen door een ‘windvlaag’ of een variant daarop, maar ook dat is dus niet de bedoeling. Als je twijfelt over of een woord of uitdrukking wel goed is, maar het niet zeker weet, kun je deze het beste laten staan en er in de feedback een opmerking over maken.
- Deze tekst was een hele lange brei van woorden, waar wel hier en daar komma’s aan toegevoegd mochten worden, maar dit gebeurde niet altijd. Over het algemeen moeten komma’s op deze plekken in zinnen worden toegevoegd:
- In opsommingen (Ik ben dol op koekjes, chips, chocolade en drop.);
- Tussen bijvoeglijke naamwoorden (Het grote, mooie, oude huis.);
- Voor en na een bijstelling (Mevrouw van Beek, mijn natuurkundelerares, kwam het lokaal binnen.);
- Voor en na een uitbreidende bijzin (Mijn oma, die vandaag tachtig jaar is geworden, heeft een appeltaart gebakken.);
- Voor en/of na een aanspreking (‘Papa, wat eten we vanavond?’ of ‘Wat eten we vanavond, papa?’);
- Tussen twee naast elkaar staande persoonsvormen (Nu ik er langer over heb na kunnen denken, ben ik het eigenlijk wel met je eens.) Dit is alleen niet nodig als de zin erg kort is of als er duidelijk geen pauze tussen de woorden te horen is, als de zin wordt opgelezen. (Voor je het weet is het weer vakantie.);
- Meestal kan voor voegwoorden (terwijl, omdat, maar, aangezien, zodat, want, hoewel, etc.) ook het beste een komma worden geplaatst.
Tekst 5
Goed
Fout
- Let er ook hier weer op dat getallen die gemakkelijk uit te schrijven zijn, uitgeschreven moeten worden. Zo moet ‘3’ ook ‘drie’ worden en ‘7’ ‘zeven’.
- ‘Pringles’ is een eigennaam en moet dus met een hoofdletter worden geschreven.
- ‘Pindaas’ moest ‘pinda’s’ worden, en niet ‘pindakaas’, hoewel we dat toch wel een creatieve verbetering vonden. (;
- Heel vaak bleef de punt in ’21.5’ staan, maar in het Nederlands moet dit toch echt een komma worden. In het Engels wordt wel met punten gewerkt, maar in het Nederlands is dit gewoon een komma.
- Achter ‘7’ (wat ‘zeven’ moet worden, zoals eerder vermeld), moet een maataanduiding komen, omdat je anders niet weet wat ‘zeven’ is, het zouden net zo goed dollars, knopen of bierviltjes kunnen zijn. Je kunt er wel van uitgaan dat de schrijver euro’s bedoelt, maar om helemaal goed te zitten, kun je het beste in de feedback er nog even iets over zeggen.
- In deze tekst werd de welbekende, of misschien wel beruchte, switch tussen de tegenwoordige en verleden tijd gemaakt, die al eerder vermeld is in de algemene fouten. Dit mag dus meteen verbeterd worden in de tekst, maar stip het wel even aan in de feedback.
- Een beruchte switch die hier ook wordt gemaakt is de switch tussen de eerste en derde persoon. Het verhaal wordt namelijk in de derde persoon geschreven, maar helemaal op het einde wordt ineens in de eerste persoon geschreven. Dit is iets wat in de feedback terug moet komen. Ook mag je het direct aanpassen.
Tekst 6
Goed
Fout
- ‘1D’ is een afkorting en dat is niet netjes in een verhaal, het moet dus voluit worden geschreven als ‘One Direction’.
- Een goede verhaallijntip om hier te geven is het schreeuwerige hoofdlettergebruik. Ook dit mag je al gelijk verbeteren in de tekst, omdat het natuurlijk een spelfout is, maar stip het ook aan in de feedback, zodat de schrijver weet dat het niet zo’n goed idee is om in hoofdletters te typen. Geef bijvoorbeeld een suggestie voor wat hij beter kan doen om de nadruk op die woorden aan te duiden.
Tekst 7 (Engels)
Goed
Fout
- Let erop dat ‘I don’t get you …’ echt aangepast moet worden naar ‘I can’t get you…’, aangezien de eerste versie een hele andere betekenis heeft dan de tweede, die in dit geval niet klopt. Je kunt dit zien door het zinsdeel ‘… in that short a time.’ Dit zinsdeel duidt aan dat er een tijdgebrek is, waardoor het niet mogelijk is om op de plek van bestemming te komen, wat betekent dat het ‘I can’t’ moet zijn in plaats van ‘I don’t’. Als je de zin naar het Nederlands vertaalt, zal hij als volgt luiden: "Ik kan je geen veilige verbinding met het Witte Huis geven in zo'n korte tijd." Er staat in het Nederlands "kan" en dat vertaal je naar het Engels met "can", niet met "do".
- ‘The white house’ moet met hoofdletters worden geschreven: ‘The White House’.
- Het is niet "terribly mistake", maar "terrible mistake". "Terribly" is een bijwoord (zoals bijna alles wat op -ly eindigt) en "terrible" is een bijvoeglijk naamwoord. In deze zin slaat terrible/terribly terug op een zelfstandig naamwoord, namelijk "mistake", dus moet je een bijvoeglijk naamwoord gebruiken. Bijwoorden gebruik je als het terugslaat op werkwoorden, hele zinnen, bijvoeglijk naamwoorden en andere bijwoorden.
- "President" moet met een hoofdletter geschreven worden. Als je het in het algemeen over een president hebt gebruik je een kleine letter, dus het is bijvoorbeeld "Bush used to be president" en "There were many presidents at the meeting". Je gebruikt een hoofdletter als president als titel wordt gebruikt, dus als het voor een naam staat of naar een specifiek persoon verwijst. Daarom is het dus "President Obama" en in dit stukje ook "the President", want het is heel duidelijk wie Martha daarmee bedoelt.
"No one is born in this world to be alone."~ (Saul, One Piece.)