The race to win turns all of us into losers (mijn vreselijk competitieve gedrag)

Ik was tijdens mijn middelbareschooltijd altijd een zesjes-leerling. Een zes was goed genoeg, een zeven was mooi meegenomen, een acht was.. -nouja, uitzonderlijk wil ik niet zeggen, maar een acht kwam wat minder vaak voor. En alles daarboven, daar mocht ik van mezelf niet eens over nadenken.
Maar ik was tevreden met mijn cijfers. Een 5,5 is een voldoende, en een voldoende is goed genoeg! Vooral voor wiskunde kon ik een gat in de lucht springen voor een zes. Those were the good times..
Want toen ging ik studeren. Ik doe een Internationale studie, wat dus betekent dat er buitenlanders in mijn klas zitten. En ik weet niet precies wat ze doen, maar ze hebben een soort effect op mij. Het lijkt ten eerste alsof ze allemaal bovengemiddeld slim zijn, en ten tweede laten ze mij de drang hebben net zo slim, of nog slimmer te zijn. Net zulke hoge cijfers te halen. En ik herken mezelf niet meer terug!

Inmiddels zijn we drie-kwart jaar verder en is mijn gemiddelde cijfer een 7,93. Mijn gedachte: Ugh, geen 8. Mijn moeders gedachten:Hoe hoog is de moeilijkheidsgraad van de studie die ze doet.. Want als ik een goed cijfer terug krijg is het eerste wat ze vraagt 'of het dan niet gewoon heel makkelijk was'. Maar feit is; ik doe mijn best. Ik wíl mijn best doen, ik wíl hoge cijfers halen. En het liefst hogere cijfers dan anderen.
Nou is mijn motivatie groot, want in het derde jaar ga ik voor een half jaar naar het buitenland voor een minor. Je kunt 3 keuzes opgeven van bestemmingen, maar hoe hoger je gemiddelde, hoe groter de kans is dat je naar je eerste keus mag. Het is dus eigenlijk een soort wedstrijd, waarin je met talloze andere studenten vecht om die éne plek in Australië, Londen of New York, of één van de twee plekken in Florida of Californië. En fuck, wat kan ik slecht tegen mijn verlies wanneer het hier op aan komt.

Ik had namelijk vorige week een wiskunde tentamen, jawel, mijn favoriete vak! Nou ik zal je wat vertellen. Ik snapte het, ik deed het, en voor alle oefententamens had ik een 8 of hoger. (Mama: Nou dan vraag ik me af hoe moeilijk de stof is! - Bedankt voor het vertrouwen, mams.)
Ik had het gevoel dat ik met dit tentamen ging scoren, en goed ook. Mijn gemiddelde een flinke boost geven. Maar wat blijkt nu? Mijn cijfer voor dit tentamen is een 7.4. En nu hoor ik je denken; mens, waar zeur je om? En ik geef je gelijk! Als ik dit zou lezen zou ik waarschijnlijk met mijn ogen rollen van ergernis! Maar het feit blijft dat al mijn buitenlandse klasgenootjes voor dit examen tienen hebben gehaald, en dit cijfer simpelweg mijn gemiddelde omlaag haalt. Wa-ha-hauw. Ik begin dus zelfs aan mezelf te merken dat ik me eraan erger als een klasgenootje dan zegt dat ze een tien heeft . MET DIE KNIPOOG. ASDFGHJKL;.

Toen ik mijn familie vertelde van mijn 'slechte' cijfer begonnen ze met zijn allen hartelijk te lachen. Mijn broer zag mijn gezeur als een persoonlijke aanval "want jouw broertje haalt geen 7,4 hoor" (papa: "Ha-ha, die haalt niet eens een 6,4."). En aan mijn vriendinnen heb ik het maar niet verteld, want die willen er waarschijnlijk niks van weten.

Heel even kwam het woord 'herkansing' in me op, maar toen kwam ik eindelijk weer bij zinnen. Wat bezielt me? Een herkansing voor een wiskunde tentamen omdat ik een 7,4 heb gehaald? Doe niet zo gestoord!
Daarnaast denk ik dat het juist die competitieve drang is die mij heeft genekt. Dat beter willen zijn dan anderen een slecht effect heeft op mensen is inmiddels wel duidelijk. Of zoals Alfie Kohn zegt: "Competition is not basic to human nature; it holds us back from doing our best. The race to win turns all of us into losers."
Dit zette me aan het denken, en dus zal ik proberen me er voorlopig maar bij neer te leggen dat ik de beste niet kan zijn. Ik zal zeker naar de inzage gaan, wie weet kan ik er wat puntjes bij op sprokkelen (ja.. echt), maar misschien dat ik me daarna beter kan focussen op mezelf in plaats van anderen.


Als je, in plaats van flink met je ogen te rollen bij dit artikel, jezelf hierin juist herkend, laat het me weten! Misschien kunnen we elkaar helpen!