De mens: een (a)sociaal dier
Wij mensen zijn altijd een sociaal ras geweest. We hebben altijd samengewerkt om te kunnen overleven. Dat was zo in het prille begin, wanneer mannen gingen jagen en vrouwen op de kinderen letten. En dat was ook zo in de hele loop van onze beschaving: we werkten samen om dieren te temmen, om huizen te bouwen, we deden aan ruilhandel, we wisselden informatie uit en zo voort.
Ik kan niet zeggen dat de mens in deze samenleving opeens niet meer sociaal is. We werken nog steeds samen om dingen te bereiken. In de wetenschap wisselen we continu kennis uit om zo dicht mogelijk bij de waarheid te komen, in de technologie doen we hetzelfde om ons leven zo aangenaam mogelijk te maken. Ondanks dat heb ik toch nog steeds het gevoel dat de mens een asociaal wezen is geworden – en dat is al even zo.
Neem nu bijvoorbeeld mijn ervaringen op de trein. Ik stap op, zet me neer en neem mijn smartphone of e-reader om me mee bezig te houden. Was ik een aantal jaar geleden geboren, had ik misschien de krant gelezen, of had ik gewoon doelloos uit het raam gestaard. Nu, wat ik ook doe in die trein, ik denk er niet eens aan om met mijn medemens te spreken. Zo lijkt haast iedereen erover te denken.
Het lijkt bijna alsof we bang zijn onze soortgenoten aan te spreken. Iedereen staat daar maar, in zijn kleine persoonlijke ruimte, en als iemand die ruimte betreedt, voelen we ons uitermate ongemakkelijk. Wanneer een wildvreemde met me begint te praten over de koetjes en de kalfje, vind ik dat eerst vreemd voordat ik denk: hey, dit is wel gezellig.
Ik vraag me af wanneer wij mensen zo terughoudend zijn geworden. Wanneer zijn we begonnen contact met elkaar te vermijden? En waarom, vooral? Waarom kunnen we niet met elkaar praten over koetjes en kalfjes, zonder schaamte of zonder de kans om afgewezen te worden?
Reacties (3)
Ik denk dat het altijd al zo is geweest. Las er ooit (in de metro of volkskrant) een artikel over. Vreemde mensen zijn in eerste instantie een bedreiging voor de gezondheid (je weet niet of zij andere ziektes met zich meedragen) maar als je eenmaal met ze praat, schijn je gelukkiger te worden. Dit omdat je meestal positiever bent tegenover onbekenden dan bekenden. Tenminste, als ik de krant moet geloven
6 jaar geledenIk weet niet echt of het iets van tegenwoordig is, eigenlijk. Vroeger keken mensen waarschijnlijk stug naar hun krant/boek/raam om contact met anderen te vermijden.
6 jaar geledenMaar het klopt inderdaad dat mensen elkaar niet zomaar aanspreken, en het grappige daaraan vind ik weer dat mensen dan online stukken makkelijker doen. Dan is het niet eens vreemd, maar als iemand face to face opeens met je begint te praten denken de meeste mensen 'what the fuck doe je'.
Je hebt deels gelijk, vroeger werd de krant misschien gelezen, maar mensen vonden het toen ook vervelend om te worden gestoord terwijl ze aan het lezen waren.
6 jaar geledenVerder zijn we inderdaad meer bezig met onszelf. Als ik in de schoolbus zit, zit ik het liefst alleen en heb ik liever niet dat iemand naast me komt zitten. We kunnen wel meer interesse tonen.
Of dat echt te maken heeft met de tijd, weet ik niet.